Άρθρα – Δυνατότητα συμψηφισμού αφορολόγητων αποθεματικών από sale and lease back με φορολογικές ζημιές

Της Τατιάνας Ψαριανού

Μια συνηθισμένη τακτική απόκτησης ρευστότητας των επιχειρήσεων είναι η πώληση και επαναμίσθωση ακινήτων τους (Sale and Lease Back) σε εταιρίες χρηματοδοτικής μίσθωσης.

Οι προϊσχύουσες φορολογικές διατάξεις, όριζαν ότι η υπεραξία που προέκυπτε από την πώληση ακινήτου σε εταιρία χρηματοδοτικής μίσθωσης, με σκοπό στη συνέχεια να συναφθεί σύμβαση Sale and Lease Back, απαλλασσόταν από το φόρο εισοδήματος, δεδομένου ότι εμφανιζόταν σε λογαριασμό Αφορολόγητου Αποθεματικού, «… το οποίο φορολογείτο, σε περίπτωση διανομής ή διάλυσης της επιχείρησης …» (παρ. ζ, άρθρο 28, Ν.2238/1994).

Όμως, από 01/01/2014, μετά την ισχύ του Ν.4172/2013, ο Ν.2238/1994 καταργήθηκε. Οι νέες διατάξεις, μεταξύ άλλων, προβλέπουν και το χειρισμό των υφιστάμενων Αφορολόγητων Αποθεματικών από Sale and Lease Back που είχαν νόμιμα σχηματισθεί στο παρελθόν.

Στην ΠΟΛ.1145/3.7.2015, αναφέρεται ότι « … Mε βάση τις διατάξεις της παρ. 13 του άρθρου 72 του ν. 4172/2013, όπως ισχύουν …, δεν εμπίπτουν στην αυτοτελή φορολόγηση της παρ. 12 του άρθρου 72 του ν. 4172/2013 τα αφορολόγητα αποθεματικά της περ. ζ’ της παρ. 3 του άρθρου 28 του ν. 2238/1994, μεταξύ των οποίων περιλαμβάνονται τα αφορολόγητα αποθεματικά που προέρχονται από την υπεραξία που προκύπτει από την πώληση ακινήτου επιχείρησης σε εταιρεία χρηματοδοτικής μίσθωσης, για το οποίο στη συνέχεια είχε συναφθεί σύμβαση χρηματοδοτικής μίσθωσης μεταξύ της εταιρείας χρηματοδοτικής μίσθωσης και της πωλήτριας επιχείρησης. Κατά συνέπεια, οι λογαριασμοί των υπόψη αποθεματικών μπορούν να εξακολουθούν να τηρούνται στους ισολογισμούς που κλείνουν οι επιχειρήσεις με 31.12.2014 και μετά, όπως ακριβώς συμβαίνει και με τα αποθεματικά των επενδυτικών ή αναπτυξιακών νόμων, καθώς και αυτά των ειδικών διατάξεων νόμων …».

Με την ΠΟΛ.1014/2018, επισημάνθηκε ότι «… για φορολογικά έτη που αρχίζουν από την 1η Ιανουαρίου 2017 και μετά, … σε περίπτωση κεφαλαιοποίησης ή διανομής κερδών για τα οποία δεν έχει καταβληθεί φόρος εισοδήματος νομικών προσώπων ή νομικών οντοτήτων, το ποσό που διανέμεται ή κεφαλαιοποιείται φορολογείται σε κάθε περίπτωση ως κέρδος από επιχειρηματική δραστηριότητα, ανεξάρτητα από την ύπαρξη φορολογικών ζημιών. … Σε περίπτωση διανομής ή κεφαλαιοποίησης κερδών παρελθουσών χρήσεων (αποθεματικών) για τα οποία δεν έχει καταβληθεί φόρος εισοδήματος, ισχύουν τα αναφερόμενα πιο πάνω, με την επισήμανση ότι τα ποσά αυτά δεν προστίθενται στις φορολογικά αναγνωρίσιμες ζημίες που μεταφέρονται για συμψηφισμό στα επόμενα έτη, δεδομένου ότι δεν αποτελούν προσδιοριστικό παράγοντα των αποτελεσμάτων του τρέχοντος φορολογικού έτους …».

Επίσης, διευκρινίστηκε ότι « … από 1.1.2017 και μετά οι φορολογικές ζημίες παρελθουσών χρήσεων δεν μπορούν να συμψηφισθούν με αφορολόγητα αποθεματικά για τα οποία δεν έχει καταβληθεί φόρος εισοδήματος, όπως αυτά που έχουν σχηματισθεί με τις διατάξεις του ν.4172/2013, αποθεματικά αναπτυξιακών νόμων καθώς και αποθεματικά του ν. 2238/1994 τα οποία ήταν εκτός πεδίου εφαρμογής των διατάξεων των παραγράφων 12 και 13 του άρθρου 72 του ν.4172/2013. Οι ζημίες αυτές διατηρούνται και μεταφέρονται στο επόμενο φορολογικό έτος με τις προϋποθέσεις του άρθρου 27 του ν.4172/2013, ενώ τα προαναφερθέντα αποθεματικά φορολογούνται ξεχωριστά, μη συναθροιζόμενα με τις ζημίες αυτές …».

Συνεπώς, τα Αφορολόγητα Αποθεματικά από Sale and Lease Back, παραμένουν αφορολόγητα εφόσον δε διανεμηθούν ή δε διαλυθεί η επιχείρηση και σε καμία περίπτωση δε μπορούν να συμψηφιστούν με φορολογικές ζημιές παρελθουσών χρήσεων. Οι εν λόγω ζημιές μεταφέρονται για συμψηφισμό με επιχειρηματικά κέρδη «διαδοχικά στα πέντε επόμενα έτη» (παρ. 1, άρθρο 27, Ν.4172/2013), από το έτος που προέκυψαν.