Οι επιχειρηματίες σε νέες προκλήσεις στην μετα-covid εποχή
Της Σοφίας Γεωργέλη
Senior Associate στην Αργυριάδης Δικηγορική Εταιρεία
Στον απόηχο της πανδημίας του ιού covid-19 που βρίσκεται ακόμα σε εξέλιξη με τις μεταλλάξεις του ιού που πυροδότησαν νέες μολύνσεις και παρά τις αισιόδοξες προβλέψεις ότι επιστρέφουμε στην "κανονικότητα", οι επιχειρηματίες καλούνται να αντιμετωπίσουν πολλαπλές προκλήσεις. Μια από τις δυσκολότερες είναι να συνδυάσουν τη βιωσιμότητα της επιχείρησης τους ή να σχεδιάσουν μια νέα, μέσα σε ένα αντίξοο, αβέβαιο, οικονομικό, νομοθετικό και υγειονομικό περιβάλλον.
Αν και η έννοια της επιχείρησης σύμφωνα με τον αυστριακό οικονομολόγο Schumpeter περιλαμβάνει τη "δημιουργική καταστροφή", εντούτοις η πρωτόγνωρη υγειονομική κρίση που αντιμετωπίστηκε από τα περισσότερα κράτη με lockdown για μεγάλα χρονικά διαστήματα, δοκίμασε τις αντοχές των επιχειρήσεων και τις ανάγκασε να αναλάβουν δράσεις προς όλες τις κατευθύνσεις, όχι μόνο προς τη διατήρηση των κερδών τους αλλά και προς την προστασία της υγείας των εργαζομένων τους.
Από την άλλη πλευρά, μια σειρά σημαντικών νομοθετικών αλλαγών όπως ο νέος πτωχευτικός νόμος (Ν. 4738/2020), ο νέος εργατικός (4808/2021) καθώς και μια σειρά αμφιλεγόμενων νομοθετικών παρεμβάσεων στο πλαίσιο των έκτακτων μέτρων για περιορισμό της διασποράς του ιού, δημιουργούν ένα κλίμα αβεβαιότητας και ανασφάλειας που επηρεάζει αρνητικά τις επενδύσεις και την επιχειρηματικότητα γενικότερα. Η δε πολυπλοκότητα του νομοθετικού πλαισίου με τις συνεχείς τροποποιήσεις, ασάφειες και επιδεκτικές σε ερμηνεία, νέες διατάξεις, καθώς και η μνημειώδης ελληνική γραφειοκρατία, αναγκάζει τις επιχειρήσεις να επενδύουν σημαντικό μέρος των πόρων τους και των εργαζομένων τους προκειμένου να ανταποκριθούν στις προκλήσεις.
Εμπόδιο σημαντικό αποτελεί, επίσης, και το νέο τραπεζικό σκηνικό, με την εισαγωγή και τη δράση των νέων εταιρειών διαχείρισης δανείων και απαιτήσεων από δάνεια και πιστώσεις (ΕΔΑΔΠ) που ανέλαβαν την διαχείριση των "κόκκινων" δανείων των Τραπεζών εκ μέρους αλλοδαπών εταιρειών ειδικού σκοπού, προκειμένου οι τελευταίες να εξυγιάνουν τους ισολογισμούς τους. Ο κατακερματισμός των δανείων, η άναρχη οργάνωση των εταιρειών και η έλλειψη προσωποκεντρικής ή επιχειρηματοκεντρικής προσέγγισης που παρατηρείται, αποτελεί τροχοπέδη για τις επιχειρήσεις και τους ιδιώτες.
Σε κάθε περίπτωση αποτελεί ένα ζήτημα που θα πρέπει να αντιμετωπιστεί με θεσμική καινοτομία. Θεωρούμε ότι οι εταιρείες που διαχειρίζονται απαιτήσεις και δάνεια ως σύγχρονες επιχειρήσεις και οι ίδιες θα πρέπει να χαράξουν μια ορθή στρατηγική με έμφαση στην στελέχωση και ανάπτυξη των υπηρεσιών που προσφέρουν, δίνοντας ευκαιρίες στην βιώσιμη επιχειρηματικότητα, στη συνεργασία και στην ανάπτυξη και όχι σε μια πολιτική βραχυπρόθεσμα εισπρακτική και ανερμάτιστη.
Αυτονόητο είναι ότι η οικονομία βασίζεται σε μια ισορροπία δυνάμεων και σε μια εποχή ούτως ή άλλως ραγδαίων εξελίξεων, η παρούσα ισορροπία διαταράχθηκε. Οι επιχειρηματίες που θα αναγνωρίσουν τις νέες ευκαιρίες, θα αξιοποιήσουν τα εργαλεία που παρέχει η τεχνολογία και οι νέες συνθήκες (π.χ. απομακρυσμένη εργασία) και θα επιδείξουν διορατικότητα, δημιουργικότητα, ευελιξία, διαπραγματευτική ικανότητα και συνεργασία με τρίτους εξειδικευμένους συμβούλους (νομικούς, οικονομικούς κ.ά.) θα επιβιώσουν και θα επιτύχουν να αναγνωρίσουν, να εκμεταλλευτούν τις νέες ευκαιρίες και να μετατρέψουν την αβεβαιότητα του περιβάλλοντος σε αποδοτικότητα και κέρδος.