Ανδρέας Κ. Σακελλαριάδης
Λογιστής – Φοροτέχνης
Η 1η ΜΑΙΟΥ
Η 1η Μαΐου σύμφωνα με την παράγραφο 1 του άρθρου 1 του ΑΝ 380/1968 όπως τροποποιήθηκε με την παράγραφο 1 του άρθρου 14 του Νόμου 4468/2017, καθορίστηκε πλέον ως υποχρεωτική αργία για όλα τα καταστήματα, τις βιομηχανίες, βιοτεχνικές επιχειρήσεις, εκμεταλλεύσεις και εργασίες γενικά, οι οποίες αργούν κατά τις Κυριακές. Εφόσον η 1η Μαΐου συμπέσει με Κυριακή, με ημέρα της Μεγάλης Εβδομάδας ή με την Δευτέρα του Πάσχα ο Υπουργός Εργασίας Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης με απόφαση του τη μεταθέτει σε άλλη εργάσιμη ημέρα.
Κατά την ημέρα αυτή και σύμφωνα με την παράγραφο 1 του άρθρου 3 του Β.Δ 748/66, απαγορεύεται η απασχόληση των μισθωτών και η λειτουργία των επιχειρήσεων, εκτός εκείνων που λειτουργούν νομίμως τις Κυριακές και τις αργίες.
Οι αμειβόμενοι με ημερομίσθιο αν κατά την εορτή-αργία που επιτρέπεται η εργασία, δεν εργασθούν από δική τους υπαιτιότητα δεν δικαιούνται το ημερομίσθιο, αν όμως δεν απασχοληθούν για λόγους που δεν οφείλεται σε αυτούς δικαιούνται να λάβουν το ημερομίσθιο τους.
Εάν η εορτή- αργία συμπίπτει με την πρώτη ή την τελευταία ημέρα αυθαίρετης απουσίας του ημερομισθίου μισθωτού, οπότε είναι δύσκολο να διαγνωσθεί αν θα απουσίαζε και κατ΄ αυτήν, αυτός δικαιούται το ημερομίσθιο( Ν.Σ.Κρ 24/1966 ), ενώ αν η εορτή περιλαμβάνεται μεταξύ δύο ημερών αυθαίρετης απουσίας του, δεν δικαιούται το ημερομίσθιο της αργίας ( Ν.Σ.Κρ 919/62).
Σύμφωνα με το άρθρο 2 του Ν.435/76 και των αποφάσεων με αριθμ. 8900/46 και 25825/51 των Υπουργείων Εργασίας και Οικονομικών, οι μισθωτοί θα έχουν πρόσθετη αμοιβή 75% επί του νομίμου ωρομισθίου για όσες ώρες απασχοληθούν.
Κατά τις ισχύουσες διατάξεις ως νόμιμα κατώτατα όρια στα οποία υπολογίζεται η προσαύξηση 75% θεωρούνται τα εξής :
1) Τα νομοθετημένα κατώτατα όρια του Νόμου 4093/2012 εφόσον δεν υπάρχει ειδικότερη συλλογική ρύθμιση για τον μισθωτό.
2) Τα θεσπιζόμενα κατώτατα όρια με τους κανονιστικούς όρους ΣΣΕ-ΔΑ που βρίσκονται σε ισχύ.
3) Τα νομίμως κατώτατα όρια ΣΣΕ-ΔΑ που έχει λήξει ή καταγγελθεί και ισχύουν βάση της ΠΥΣ 6/2012 ( βασικός μισθός ή βασικό ημερομίσθιο- τα επιδόματα ωρίμανσης-τέκνων-σπουδών-επικίνδυνης εργασίας)
Αντιθέτως σε περίπτωση υπερεργασίας ή υπερωριακής απασχόλησης ο υπολογισμός της προσαύξησης γίνεται επί του καταβαλλομένου ωρομισθίου στο οποίο προηγουμένως έχει προστεθεί το 75%. Έγγραφο 1331/83 Υπ.Εργασίας & παράγ. 10 του άρθρου 74 του Νόμου 3863/2010,το ίδιο ισχύει και σε περίπτωση πρόσθετης απασχόλησης.
Οι αμειβόμενοι με μηνιαίο μισθό στο 1/25 του μισθού τους προσαύξηση 75% και οι αμειβόμενοι με ημερομίσθιο το νόμιμο ημερομίσθιο τους με προσαύξηση 75%. Συνεπώς οι ημερομίσθιοι θα λάβουν το ημερομίσθιο τους για την εορτή -αργία με προσαύξηση 75% , ενώ οι αμειβόμενοι με μηνιαίο μισθό, αν η επιχείρηση στην οποία εργάζονται εξαιρείται της Κυριακής αργίας, θα λάβουν μόνο προσαύξηση 75% που θα υπολογιστή στο 1/25 του μηνιαίου μισθού τους. Αντιθέτως οι αμειβόμενοι με μηνιαίο μισθό που εργάζονται σε επιχ/σεις στις οποίες δεν επιτρέπεται η Κυριακή εργασία και εργάζονται κατά την εορτή- αργία, θα λάβουν πέρα από την προσαύξηση του 75% και το 1/25 ( συγκεκριμένα τόσα ωρομίσθια όσες ώρες εργασθούν, αφού το 1/25 του μισθού αντιστοιχεί σε 6,66 ώρες ) του μηνιαίου μισθού τους, γιατί ο μισθός τους αντιστοιχεί στις εργάσιμες ημέρες του μήνα και κατά συνέπεια δεν περιλαμβάνει και την αμοιβή της 1ης Μαΐου ή οποία είναι αργία.
Επομένως, οι αποδοχές που θα πρέπει να καταβληθούν είναι οι ίδιες με όλες όσες καταβάλλονται κατά τις υποχρεωτικές αργίες.
Συμψηφισμός-Παραγραφή
Όταν συντάσσεται η σύμβαση πρόσληψης, μπορεί να συμφωνηθεί να καταβάλλει ο εργοδότης , κάθε μήνα, πέρα από τις νόμιμες αποδοχές και ένα ακόμα επιπλέον ποσό στον απασχολούμενο μισθωτό, που θα θεωρείται ως αμοιβή για τυχόν απασχόληση του ( είτε αυτός είναι εργάτης είτε υπάλληλος ) κατά Κυριακές και τυχόν εξαιρέσιμες εορτές ( Αρ. Π. 1204/90, Εφετ. Θες/νίκης 2519/89).
Αν φυσικά οι αμοιβές αυτές σε κάποιο μήνα, για Κυριακές και εξαιρέσιμες εορτές , μαζί με τις προσαυξήσεις τους είναι περισσότερες από το ποσό που έχει συμφωνηθεί και καταβάλλεται κάθε μήνα, τότε ο εργοδότης καταβάλλει στο μισθωτό και την επιπλέον διαφορά που του οφείλει . Ενώ αντίθετα, αν σε κάποιο μήνα δεν πραγματοποιήθηκε απασχόληση Κυριακή, τότε το ποσό που συμφωνήθηκε καταβάλλεται κανονικά στον μισθωτό.
Απαγορεύεται να δηλώσει ο εργοδότης εκ των υστέρων ότι το επιπλέον ποσό που διατίθεται κάθε μήνα στο μισθωτό, καταβάλλεται για να συμψηφιστούν οι αποδοχές του απασχολούμενου μισθωτού Κυριακές και εξαιρέσιμες εορτές.
ΠΡΟΣΟΧΗ!!!
Υπάρχουν περιπτώσεις κατά τις οποίες οφείλεται η προσαύξηση 75% ακόμα και όταν ο μισθωτός δεν απασχοληθεί πραγματικά :
Σύμφωνα με τα άρθρα 657 και 658 του Α.Κ «λόγω ανυπαίτιου κωλύματος του μισθωτού διατηρεί την αξίωση αυτού επί τον μισθόν», στο μισθό περιλαμβάνονται οι κατά τον νόμο ή την σύμβαση οφειλόμενες πρόσθετες παροχές, όπως και οι πρόσθετες αμοιβές για εργασία κατά την Κυριακή, αργία και νύχτα. ΑΠ.308/59, Πρωτ. ΑΘ. 1951/60
Σύμφωνα με το άρθρο 3 του ΑΝ 539/45, κατά την διάρκεια της άδειας ο µισθωτός δικαιούται, των συνήθων αποδοχών, ως θα εδικαιούτο, εάν απησχολείτο παρά τη υπόχρεη επιχειρήσει κατά τον αντίστοιχον χρόνον, κατά την διάρκεια της άδειας οφείλεται στον μισθωτό ότι θα κατεβάλλετο αν κατά τον αντίστοιχο χρόνο παρείχε εργασία.
Η αξίωση του μισθωτού για αμοιβή σε Κυριακές και εξαιρέσιμες εορτές καθώς και για την προσαύξηση 75% αυτής, όταν αυτή είναι νόμιμη παραγράφεται σε 5 χρόνια και όταν η απασχόληση αυτή είναι παράνομη (χωρίς δηλαδή τις νόμιμες διατυπώσεις) παραγράφεται σε 20 χρόνια, μετρούμενα μετά από την λήξη του έτους που γεννήθηκε η απαίτηση. (Μον. Πρωτ. Αθηνών 2770/15-Α.Π. 1184/74)
Τέλος σύμφωνα με την παράγραφο 11 του άρθρου 1 του ν.1157/1981, η 1η Μαΐου και για τους μισθωτούς του Δημοσίου θεωρείται αργία.