Την κωδικοποίηση και επικαιροποίηση των προστίμων και κυρώσεων που επιβάλλονται σήμερα για φορολογικές παραβάσεις επιχειρεί να θέσει ο νέος Κώδικας Φορολογικής Διαδικασίας που κατατίθεται το προσεχές διάστημα στη Βουλή. Επειτα από δέκα χρόνια από τη θεσμοθέτηση και αφού στο διάστημα αυτό ψηφίσθηκαν δεκάδες διατάξεις με νέα πρόστιμα, η κυβέρνηση προχωράει στο «συμμάζεμα» της νομοθεσίας προκειμένου οι ελεγκτές αλλά και οι ελεγχόμενοι να γνωρίζουν επακριβώς τις ποινές για κάθε παράβαση.
Με τον κώδικα καθορίζονται τα πρόστιμα για φορολογικές παραβάσεις που αφορούν την υποβολή ανακριβούς δήλωσης ή μη υποβολής δήλωσης, παραβάσεις σχετικές με τον ΦΠΑ, τους παρακρατούμενους φόρους, την παρεμπόδιση ελέγχου, την υπόθαλψη και τη συνέργεια σε οικονομικά εγκλήματα.
Το νομοσχέδιο για τον Κώδικα Φορολογικής Διαδικασίας, που αποτελεί νομοθετική κωδικοποίηση των ισχυουσών διατάξεων, αποσκοπεί:
• Στην απόδοση των κωδικοποιούμενων διατάξεων με πιο εύληπτο και συστηματικό τρόπο, ώστε να είναι σαφές το νόημα των κανόνων που εισάγει.
• Στην άρση νοηματικών και ορολογικών ασυνεπειών.
• Στην αποκάθαρση του περιεχομένου μέσω της απαλοιφής των ανενεργών ρυθμίσεων.
Ελεγκτές και ελεγχόμενοι θα γνωρίζουν επακριβώς τις ποινές για κάθε παράβαση.
• Στην εναρμόνιση με τη λοιπή φορολογική νομοθεσία και με τη νομοθεσία που διέπει τη σύσταση και λειτουργία της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων.
Παράλληλα, με τον νέο Κώδικα Φορολογικής Διαδικασίας θα ξεκαθαρίσει το τοπίο για το πότε παραγράφεται το δικαίωμα του Δημοσίου για την επιβολή φόρων και προστίμων. Τα συνηθέστερα πρόστιμα που επιβάλλονται σήμερα από τη φορολογική αρχή αφορούν:
• Τις εκπρόθεσμες χρεωστικές δηλώσεις, όπου επιβάλλεται πρόστιμο 100 ευρώ όταν ο φορολογούμενος δεν είναι υπόχρεος τήρησης λογιστικών βιβλίων, 250 ευρώ όταν ο φορολογούμενος υποχρεούται να τηρεί απλογραφικά βιβλία και 500 ευρώ σε περίπτωση που ο φορολογούμενος είναι υπόχρεος τήρησης διπλογραφικών βιβλίων.
• Τις ανακριβείς χρεωστικές δηλώσεις. Συγκεκριμένα, σε περίπτωση έκδοσης πράξης διορθωτικού προσδιορισμού φόρου (π.χ. κατόπιν ελέγχου) λόγω ανακρίβειας δήλωσης οφείλεται πρόστιμο ως εξής:
α) 10% επί της διαφοράς του κύριου φόρου εάν η διαφορά ανέρχεται από 5% έως 20% του φόρου που προκύπτει με βάση τη δήλωση.
β) 25% επί της διαφοράς του κύριου φόρου εάν η διαφορά υπερβαίνει το 20% έως 50% του φόρου που προκύπτει με βάση τη δήλωση.
γ) 50% επί της διαφοράς του κύριου φόρου εάν η διαφορά υπερβαίνει το 50% του φόρου που προκύπτει με βάση τη δήλωση. Το ίδιο πρόστιμο επιβάλλεται και σε περίπτωση μη υποβολής δήλωσης (εισοδήματος, ΦΠΑ, παρακρατούμενων και λοιπών φόρων).