Κ.Υ.Α. αριθμ. οικ. 20999/336/2018 Καταβολή από το Δημόσιο ασφαλιστικών εισφορών δικαιούχων συντάξεως θανάτου απασχολουμένων ως μισθωτών και αυτοτελώς απασχολουμένων

Αριθμ. οικ. 20999/336/05-04-2018

(ΦΕΚ Β’ 1357/19-04-2018)

ΟΙ ΥΠΟΥΡΓΟΙ
ΕΡΓΑΣΙΑΣ, ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ

Έχοντας υπόψη:

1. Τις διατάξεις  της  παρ.  6  του  άρθρου  12  του ν. 4387/2016 «Ενιαίο Σύστημα Κοινωνικής Ασφάλειας-Μεταρρύθμιση ασφαλιστικού συνταξιοδοτικού. Σύσταση ΕΦΚΑ» (85 Α’).

2. Τις διατάξεις του ν. 4270/2014 «Αρχές δημοσιονομικής διαχείρισης και εποπτείας (ενσωμάτωση της Οδηγίας 2011/85/ΕΕ) δημόσιο λογιστικό και άλλες διατάξεις» (143 Α’).

3. Τις διατάξεις της παρ. 1 του άρθρου 27 του ν. 4320/2015 «Ρυθμίσεις για τη λήψη άμεσων μέτρων για την αντιμετώπιση της ανθρωπιστικής κρίσης, την οργάνωση της Κυβέρνησης και των Κυβερνητικών οργάνων και λοιπές διατάξεις» (29 Α’).
 
4. Τις διατάξεις του άρθρου 90 του «Κώδικα Νομοθεσίας για την Κυβέρνηση και τα Κυβερνητικά Όργανα», που κυρώθηκε με το άρθρο 1 του π.δ. 63/2005 (98 Α’).

5. Τον Κανονισμό ΕΕ αριθμ. 1407/2013 της Επιτροπής της 18ης Δεκεμβρίου 2013 σχετικά με την εφαρμογή των άρθρων 107 και 108 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης στις ενισχύσεις ήσσονος σημασίας.

6. Τις διατάξεις της παρ. 2 του άρθρου 12 του π.δ. 80/ 2016 «Ανάληψη υποχρεώσεων από τους διατάκτες» (145 Α’).

7. Τις διατάξεις του Π.Δ.142/2017 «Οργανισμός Υπουργείου Οικονομικών» (181 Α’).

8. Τις διατάξεις του π.δ. 134/2017 «Οργανισμός Υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης» (168 Α’).

9. Τις διατάξεις του π.δ. 73/2015 (116 Α’) «Διορισμός Αντιπροέδρου της Κυβέρνησης, Υπουργών, Αναπληρωτών Υπουργών και Υφυπουργών».

10. Τις διατάξεις του π.δ. 125/2016 (210 Α’) «Διορισμός, Υπουργών, Αναπληρωτών Υπουργών και Υφυπουργών».

11. Την αριθμ. Υ29/8-10-2015 απόφαση του Πρωθυπουργού  «Ανάθεση  αρμοδιοτήτων  στον  Αναπληρωτή Υπουργό Οικονομικών Γεώργιο Χουλιαράκη» (2168 Β’).

12. Την αριθμ. Υ44549/Δ9.12193/8.10.2015 απόφαση του Πρωθυπουργού και του Υπουργού Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης «Ανάθεση αρμοδιοτήτων στον Υφυπουργό Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, Αναστάσιο Πετρόπουλο» (2169 Β’) όπως ισχύει.

13. Το αριθμ. 00410 ΕΞ 2017 ΕΜΠ22-11-2017 έγγραφο της Κεντρικής Μονάδας Κρατικών Ενισχύσεων του Υπουργείου Οικονομικών.

14. Την αριθμ. οικ. 49771/1983/16-11-2017 εισήγηση της Γενικής Διεύθυνσης Οικονομικών Υπηρεσιών του Υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής  Αλληλεγγύης.

15. Το γεγονός ότι από τις διατάξεις της παρούσας προκαλείται δαπάνη ως ακολούθως: 3.240.000 ευρώ για το 2018 και 8.640.000 ευρώ για καθένα από τα επόμενα οικονομικά έτη.
Η δαπάνη θα καλυφθεί από τις πιστώσεις του ΕΦΚΑ με ειδική επιχορήγηση από τον κρατικό προϋπολογισμό στο πλαίσιο του ΜΠΔΣ και βαρύνει τον ΚΑΕ: 2366 ΕΦ: 33-210,

αποφασίζουμε:

Τον καθορισμό των όρων, των προϋποθέσεων, των δικαιολογητικών και την διαδικασία για την εφαρμογή της παραγράφου 6 του άρθρου 12 του ν. 4387/2016 (Α’ 85) αναφορικά με την καταβολή από το Δημόσιο ασφαλιστικών εισφορών δικαιούχων συντάξεως θανάτου απασχολουμένων ως μισθωτών και αυτοτελώς απασχολουμένων, ως εξής:

Άρθρο 1
ΩΦΕΛΟΥΜΕΝΟΙ ΔΙΚΑΙΟΥΧΟΙ

1. Ωφελούμενοι είναι οι επιζώντες ή / και διαζευγμένοι σύζυγοι που λαμβάνουν σύνταξη λόγω θανάτου σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στο άρθρο 12 του ν. 4387/2016, εφόσον εντός χρονικού διαστήματος πέντε ημερολογιακών (5) ετών από την ημερομηνία καταβολής της σύνταξης, σύμφωνα με τα οριζόμενα στην παρ. 5 του ανωτέρω άρθρου, είναι άνεργοι και αναλάβουν μισθωτή εργασία ή ασκήσουν ελεύθερο επάγγελμα ή αυτοαπασχόληση υπακτέα στην ασφάλιση του ΕΦΚΑ, εξαιρουμένων των προσώπων που υπάγονται στην ασφάλιση του ΕΦΚΑ και καταβάλλουν ασφαλιστικές εισφορές βάσει του άρθρου 40 του ν. 4387/2016 (85 Α’).
Ως άνεργοι για την εφαρμογή της παρούσας θεωρούνται τα πρόσωπα της παρ. 1 της παρούσας, τα οποία είναι εγγεγραμμένα είτε στο μητρώο ανέργων του ΟΑΕΔ και διαθέτουν δελτίο ανεργίας σε ισχύ, είτε στους Λογαριασμούς Ανεργίας του πρώην ΕΤΑΠ MME που εντάχθηκαν στον ΕΦΚΑ (άρθρο 53 του ν. 4387/2016) είτε στο Γραφείο Ευρέσεως Ναυτικής Εργασίας (Γ.Ε.Ν.Ε.).
Η ανεργία πρέπει να συντρέχει κατά την προηγούμενη ημέρα της έναρξης της μισθωτής εργασίας ή της έναρξης άσκησης επαγγελματικής δραστηριότητας ελεύθερου επαγγελματία ή αυτοαπασχολούμενου και η σχετική αίτηση υποβάλλεται στον ΕΦΚΑ εντός προθεσμίας τριών
(3) μηνών από την ημερομηνία έναρξης της μισθωτής εργασίας ή της επαγγελματικής δραστηριότητας. Για την υπαγωγή των ωφελούμενων στις ρυθμίσεις της παρούσας δεν απαιτείται η συμπλήρωση ελάχιστου χρόνου ανεργίας.
Για τον έλεγχο της πλήρωσης της προϋπόθεσης της ανεργίας, οι αρμόδιες υπηρεσίες του ΕΦΚΑ λαμβάνουν τα σχετικά στοιχεία από τους φορείς που τηρούν τα ως άνω μητρώα ή στοιχεία.

2. Δικαιούχοι είναι:
α. εργοδότες, εξαιρουμένων των φορέων Γενικής Κυβέρνησης όπως ορίζεται στο άρθρο 14 του ν. 4270/2014 (143 Α’), ιδιωτικές επιχειρήσεις, Φορείς Κοινωνικής και Αλληλέγγυας Οικονομίας και γενικά εργοδότες του ιδιωτικού τομέα που ασκούν τακτική οικονομική δραστηριότητα, οι οποίοι δραστηριοποιούνται στο σύνολο της Ελληνικής Επικράτειας και προσλαμβάνουν ωφελούμενους της παρ. 1 του παρόντος.
Από τους ανωτέρω δικαιούχους εξαιρούνται όσοι δραστηριοποιούνται στην πρωτογενή παραγωγή γεωργικών προϊόντων και υπάγονται στις διατάξεις του Κανονισμού (ΕΕ) αριθμ. 1408/2013 της Επιτροπής,
β. ωφελούμενοι της παρ. 1 που υπάγονται για την αναληφθείσα δραστηριότητα ως ελεύθεροι επαγγελματίες ή αυτοαπασχολούμενοι στην ασφάλιση του ΕΦΚΑ.

Άρθρο 2
Ασφαλιστικές Εισφορές Διάρκεια

Ως εισφορές τις οποίες υποχρεούται να καταβάλλει το Δημόσιο θεωρείται το σύνολο των ασφαλιστικών εισφορών, ασφαλισμένου και εργοδότη, εφόσον προβλέπεται η καταβολή εργοδοτικής εισφοράς, καθώς και οι εισφορές προς τρίτους φορείς, κλάδους ή λογαριασμούς, τις οποίες ο ΕΦΚΑ συνεισπράττει, για όλους τους κλάδους ασφάλισης για τους οποίους υφίσταται για τον ωφελούμενο υποχρέωση καταβολής ασφαλιστικών εισφορών.

Η διάρκεια υποχρέωσης του Δημοσίου να καλύψει τις εισφορές αυτές ορίζεται σε δύο (2) ημερολογιακά έτη από την υπαγωγή στις ρυθμίσεις της απόφασης αυτής. Στην περίπτωση αλλαγής εργοδότη ή έναρξης νέας οικονομικής δραστηριότητας ως ελεύθερος επαγγελματίας ή αυτοαπασχολούμενος εντός του χρονικού διαστήματος πέντε ημερολογιακών (5) ετών από την ημερομηνία καταβολής της σύνταξης, ο ωφελούμενος της παρ. 1 του άρθρου 1 δικαιούται τη συνέχιση της κάλυψης των ασφαλιστικών εισφορών του μέχρι την συμπλήρωση συνολικά δύο ετών ασφάλισης.

Η υποχρέωση του Δημοσίου να καλύψει τις εισφορές, σύμφωνα με τα ανωτέρω, συνεχίζεται και στην περίπτωση που, κατ’εφαρμογή του άρθρου 12 του ν. 4387/2016, ο επιζών ή/και διαζευγμένος σύζυγος απολέσει το δικαίωμα λήψης της σύνταξης λόγω θανάτου ή δικαιωθεί σύνταξης εξ’ ιδίου δικαιώματος.

Η υποχρέωση κάλυψης των ασφαλιστικών εισφορών από το Δημόσιο αρχίζει από την ημερομηνία πρόσληψης ή άσκησης της επαγγελματικής δραστηριότητας, εφόσον η σχετική αίτηση υπαγωγής στις ρυθμίσεις της παρούσας υποβληθεί εμπρόθεσμα, ήτοι εντός τριών (3) μηνών από την ημερομηνία έναρξης της μισθωτής εργασίας ή της επαγγελματικής δραστηριότητας. Σε περίπτωση εκπρόθεσμης υποβολής της ανωτέρω αίτησης, η υποχρέωση κάλυψης των ασφαλιστικών εισφορών από το Δημόσιο αρχίζει από την ημερομηνία υποβολής της αίτησης αυτής στον ΕΦΚΑ.

Σε περίπτωση υποχρέωσης καταβολής μειωμένων ασφαλιστικών εισφορών, σύμφωνα με το άρθρο 39 του ν. 4387/2016, κατά την πρώτη πενταετία υπαγωγής στην ασφάλιση, καλύπτονται από το Δημόσιο οι προβλεπόμενες από το ίδιο άρθρο ασφαλιστικές εισφορές άνω πενταετίας.

Άρθρο 3
Άσκηση δικαιώματος Δικαιολογητικά

Το δικαίωμα για την ένταξη στο καθεστώς της κάλυψης των ασφαλιστικών εισφορών ασκείται με την υποβολή αίτησης στις αρμόδιες Υπηρεσίες του ΕΦΚΑ από τον δικαιούχο-υπόχρεο καταβολής ασφαλιστικών εισφορών εργοδότη ή τον ελεύθερο επαγγελματία ή τον αυτοαπασχολούμενο, εντός της προβλεπόμενης από το άρθρο 1 παρ. 1 τρίμηνης προθεσμίας.

Για την ένταξη των ωφελούμενων στο καθεστώς κάλυψης των ασφαλιστικών εισφορών υποβάλλεται από τους υπόχρεους καταβολής ασφαλιστικών εισφορών σχετική αίτηση με την οποία συνυποβάλλονται τα απαραίτητα δικαιολογητικά, όπως αυτά θα προσδιορισθούν από τον ΕΦΚΑ, οι δε εμπλεκόμενοι φορείς είναι υποχρεωμένοι να ανταποκρίνονται κατά αρμοδιότητα.

Άρθρο 4
Διαδικασία αξιολόγησης της αίτησης και έγκρισης

Η αίτηση ένταξης στο καθεστώς κάλυψης των ασφαλιστικών εισφορών από τον υπόχρεο καταβολής των ασφαλιστικών εισφορών, αξιολογείται και εγκρίνεται από την αρμόδια υπηρεσία του ΕΦΚΑ με την έκδοση σχετικής απόφασης.

Μέχρι την έκδοση της απόφασης αυτής, οι ασφαλιστικές εισφορές καταβάλλονται από τους δικαιούχους του άρθρου 1 παρ. 2 της παρούσας και επιστρέφονται σε αυτούς, σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στο άρθρο 104 του ν. 4387/2016, όπως αντικαταστάθηκε με το άρθρο 15 του ν. 4488/2017 και ισχύει κάθε φορά.

Άρθρο 5
Χρηματοδότηση-Έλεγχος

1. Η δαπάνη που προκαλείται από την καταβολή των ασφαλιστικών εισφορών θα καλυφθεί από τις πιστώσεις του ΕΦΚΑ με ειδική επιχορήγηση από τον κρατικό προϋπολογισμό στο πλαίσιο του ΜΠΔΣ και βαρύνει τον ΚΑΕ: 2366 ΕΦ: 33-210.

2. Οι ενισχύσεις για την κάλυψη των ασφαλιστικών εισφορών που προβλέπονται στην παρούσα, προς τους δικαιούχους οι οποίοι ασκούν τακτική οικονομική δραστηριότητα, χορηγούνται βάσει του Κανονισμού (ΕΚ) αριθμ. 1407/2013 της Επιτροπής για τις ενισχύσεις ήσσονος σημασίας (de minimis), πληρουμένων των προϋποθέσεων που τίθενται σε αυτόν. Ειδικότερα, σύμφωνα με το άρθρο 3 παρ. 2 του εν λόγω Κανονισμού, το συνολικό ποσό των ενισχύσεων ήσσονος σημασίας που χορηγούνται ανά κράτος μέλος σε μια ενιαία επιχείρηση δεν πρέπει να υπερβαίνει το ποσό των 200.000 ευρώ σε οποιαδήποτε περίοδο τριών οικονομικών ετών.
Το συνολικό ποσό των ενισχύσεων ήσσονος σημασίας που χορηγούνται ανά κράτος μέλος σε μια ενιαία επιχείρηση που εκτελεί οδικές εμπορευματικές μεταφορές για λογαριασμό τρίτων δεν μπορεί να υπερβαίνει το ποσό των 100.000 ευρώ σε οποιαδήποτε περίοδο τριών οικονομικών ετών.
Ο σχετικός έλεγχος διενεργείται από τη χορηγούσα αρχή (ΕΦΚΑ) με την υποβολή σε αυτήν υπεύθυνης δήλωσης, από το δικαιούχο της ενίσχυσης, για οποιαδήποτε άλλη ενίσχυση ήσσονος σημασίας την οποία έλαβε η οικεία επιχείρηση βάσει του εν λόγω Κανονισμού ή άλλων Κανονισμών για ενισχύσεις ήσσονος σημασίας κατά τα δύο προηγούμενα οικονομικά έτη και κατά το τρέχον οικονομικό έτος και με την οποία υπεύθυνη δήλωση βεβαιώνει, επίσης, ότι το συνολικό ποσό των ενισχύσεων ήσσονος σημασίας που της έχουν χορηγηθεί κατά το τρέχον και τα δύο προηγούμενα οικονομικά έτη, συμπεριλαμβανομένης της παρούσας ενίσχυσης, δεν υπερβαίνει τα, κατά περίπτωση, ανωτέρω αναφερόμενα ποσά (άρθρο 6, παρ. 1, 3 του Κανονισμού 1407/2013).
Τα προβλεπόμενα στον ανωτέρω Κανονισμό ανώτατα όρια χορηγούμενης ενίσχυσης αφορούν σε «ενιαία» επιχείρηση.
Στην έννοια της «ενιαίας» επιχείρησης περιλαμβάνονται για τους σκοπούς του Κανονισμού 1407/2013 όλες οι επιχειρήσεις που έχουν τουλάχιστον μία από τις ακόλουθες σχέσεις μεταξύ τους:
i. Mια επιχείρηση κατέχει την πλειοψηφία των δικαιωμάτων ψήφου των μετόχων ή των εταίρων άλλης επιχείρησης,
ii. μία επιχείρηση έχει το δικαίωμα να διορίζει ή να παύσει την πλειοψηφία των μελών του διοικητικού, διαχειριστικού ή εποπτικού οργάνου άλλης επιχείρησης,
iii. μία επιχείρηση έχει το δικαίωμα να ασκεί δεσπόζουσα επιρροή σε άλλη επιχείρηση βάσει σύμβασης που έχει συνάψει με αυτήν ή δυνάμει ρήτρας του καταστατικού αυτής της τελευταίας,
iv. μία επιχείρηση που είναι μέτοχος ή εταίρος άλλης επιχείρησης ελέγχει μόνη της, βάσει συμφωνίας που έχει συνάψει με άλλους μετόχους ή εταίρους της εν λόγω επιχείρησης, την πλειοψηφία των δικαιωμάτων ψήφου των μετόχων ή των εταίρων αυτής της επιχείρησης.
Οι επιχειρήσεις που έχουν οποιαδήποτε από τις σχέσεις που αναφέρονται στα ανωτέρω στοιχεία i έως iv με μία ή περισσότερες άλλες επιχειρήσεις θεωρούνται επίσης ενιαία επιχείρηση.
Ως ημερομηνία χορήγησης της συνολικής ενίσχυσης νοείται η ημερομηνία της εγκριτικής απόφασης.
Οι ελεγχόμενες επιχειρήσεις υποχρεούνται:
α. Nα παρέχουν κάθε δυνατή βοήθεια, κατά τον έλεγχο, στους ελεγκτές υπαλλήλους του ΕΦΚΑ,
β. να αποδέχονται όλους τους προβλεπόμενους από τα αρμόδια ελεγκτικά όργανα της Ελλάδας και της Ευρωπαϊκής Ένωσης και την παροχή σε αυτά όλων των δικαιολογητικών στοιχείων που ζητούνται,
γ. να τηρούν τα αποδεικτικά στοιχεία και έγγραφα που αναφέρονται στην παρούσα απόφαση για τουλάχιστον δέκα (10) έτη από την ημερομηνία χορήγησης της τελευταίας ενίσχυσης δυνάμει του καθεστώτος de minimis (Καν. 1407/2013).
Δυνάμει του ανωτέρω Κανονισμού, τα κράτη μέλη καταγράφουν και συγκεντρώνουν όλες τις πληροφορίες που σχετίζονται με την εφαρμογή των εν λόγω Κανονισμών και είναι αναγκαίες για να αποδειχθεί ότι έχουν τηρηθεί οι όροι αυτών. Τα αρχεία που αφορούν μεμονωμένες ενισχύσεις ήσσονος σημασίες πρέπει να διατηρούνται επί δέκα (10) οικονομικά έτη από την ημερομηνία κατά την οποία χορηγήθηκε η ενίσχυση. Τα αρχεία που αφορούν καθεστώς ενισχύσεων ήσσονος σημασίας πρέπει να διατηρούνται επί (δέκα) 10 οικονομικά έτη από την ημερομηνία χορήγησης της τελευταίας μεμονωμένης ενίσχυσης δυνάμει του καθεστώτος. Η ανωτέρω δεκαετής υποχρέωση τήρησης των αρχείων και εγγράφων δεν αφορά μόνον στις ελεγχόμενες επιχειρήσεις αλλά επίσης αποτελεί και αντίστοιχη υποχρέωση της χορηγούσας Αρχής (ΕΦΚΑ) να παράσχει τα εν λόγω αρχεία και έγγραφα, για όλες τις επιχειρήσεις που θα ενισχυθούν στο πλαίσιο της απόφασης, σε περίπτωση που αιτηθούν σχετικά οι Υπηρεσίες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.

Άρθρο 6
Τελικές διατάξεις

Σε περίπτωση καταβολής εισφορών για ωφελούμενους της παρ. 1 του άρθρου 1 οι οποίοι έχουν προσληφθεί ως μισθωτοί ή έχουν αναλάβει δραστηριότητα ως ελεύθεροι επαγγελματίες ή αυτοαπασχολούμενοι πριν την έναρξη ισχύος της απόφασης αυτής, υποβάλλεται σχετική αίτηση από τον υπόχρεο καταβολής των ασφαλιστικών εισφορών, οι σχετικές καταβληθείσες εισφορές επιστρέφονται στους δικαιούχους, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρο 104 του ν. 4387/2016 όπως αντικαταστάθηκε με το άρθρο 15 του ν. 4488/2017, μετά από αίτησή τους που υποβάλλεται εντός τριών μηνών από την ημερομηνία δημοσίευσης της απόφασης αυτής στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.

Η ισχύς της απόφασης αυτής αρχίζει από τη δημοσίευσή της στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.

Η απόφαση αυτή να δημοσιευθεί στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.

Αθήνα, 5 Απριλίου 2018

Οι Υπουργοί     

Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης
ΕΥΤΥΧΙΑ ΑΧΤΣΙΟΓΛΟΥ

Υφυπουργός Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης
ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΣ ΠΕΤΡΟΠΟΥΛΟΣ

Αναπληρωτής Υπουργός Οικονομικών
ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΧΟΥΛΙΑΡΑΚΗΣ