Η εκτίναξη της τιμής του πετρελαίου κοντά στα 100 δολάρια το βαρέλι, για πρώτη φορά από το 2014, απειλεί με διπλό πλήγμα την παγκόσμια οικονομία, περιορίζοντας περαιτέρω τις προοπτικές για την ανάπτυξη και αυξάνοντας τον πληθωρισμό.
Το πρόβλημα του πληθωρισμού θα είναι από τα βασικά που θα συζητήσουν οι υπουργοί Οικονομικών της G20 στην πρώτη σύνοδό τους για φέτος που θα πραγματοποιηθεί μέσα στην εβδομάδα. Αν και οι χώρες που εξάγουν πετρέλαιο ωφελούνται από την άνοδο των τιμών, οι περισσότερες χώρες και η παγκόσμια οικονομία συνολικά θα πληγούν καθώς οι καταναλωτές και οι επιχειρήσεις θα δουν τις δαπάνες τους να αυξάνονται και την αγοραστική δύναμή τους να μειώνεται από την ακρίβεια στα τρόφιμα, τη θέρμανση ή τις μεταφορές.
Οι εκτιμήσεις του Bloomberg και της JP Morgan
Σύμφωνα με μοντέλο του Bloomberg Economics, μία αύξηση της τιμής του πετρελαίου στα 100 δολάρια στο τέλος του μήνας από περίπου 70 δολάρια στα τέλη του 2021 θα αύξανε τον πληθωρισμό κατά περίπου μισή ποσοστιαία μονάδα στις ΗΠΑ και την Ευρώπη στο δεύτερο εξάμηνο του έτους. Η JP Morgan προειδοποιεί ότι αν οι τιμές συνεχίσουν την ανηφόρα και φθάσουν τα 150 δολάρια το βαρέλι, η ανάκαμψη της παγκόσμιας οικονομίας σχεδόν θα ανακόπτονταν και ο πληθωρισμός θα αυξανόταν πάνω από το 7%. «Το πετρελαϊκό σοκ τροφοδοτεί το ευρύτερο πρόβλημα του πληθωρισμού. Υπάρχει ορατή πιθανότητα μίας σημαντικής επιβράδυνσης της παγκόσμιας ανάπτυξης», σύμφωνα με τον επικεφαλής οικονομικής έρευνας της Deutsche Bank.
Τα ορυκτά καύσιμα – δηλαδή το πετρέλαιο, ο άνθρακας και το φυσικό αέριο – αντιστοιχούν πάνω από το 80% της ενέργειας της παγκόσμιας οικονομίας και το κόστος ενός τυπικού καλαθιού τους κοστίζει σήμερα πάνω από 50% σε σχέση με ένα χρόνο πριν. Η ενεργειακή κρίση επιτείνει επίσης τα συνεχιζόμενα προβλήματα στην εφοδιαστική αλυσίδα, η οποία επίσης αυξάνει τα κόστη και οδηγεί σε καθυστερήσεις στις παραδόσεις πρώτων υλών και τελικών προϊόντων.
Το ΔΝΤ αναθεώρησε τις προβλέψεις του
Η Goldman Sachs εκτιμά ότι μία αύξηση των τιμών του πετρελαίου κατά 50% θα αυξήσει τον πληθωρισμό κατά 60 μονάδες βάσης (0,6 της ποσοστιαίας μονάδας) κατά μέσο όρο.
Το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ) αναθεώρησε ανοδικά την πρόβλεψή του για τον μέσο πληθωρισμό στις αναπτυγμένες οικονομίες στο 3,9% φέτος. «Με τον πληθωρισμό να κινείται σήμερα σε υψηλά επίπεδα πολλών δεκαετιών και την αβεβαιότητα γύρω από τις προοπτικές του πληθωρισμού να είναι πρωτοφανής, το τελευταίο πράγμα που χρειάζεται η παγκόσμια οικονομία είναι μία περαιτέρω αύξηση των ενεργειακών τιμών», δήλωσαν οικονομολόγοι της HSBC. Είναι, πάντως, γεγονός ότι η παγκόσμια οικονομία δεν είναι πλέον τόσο εξαρτημένη από το πετρέλαιο όσο στο παρελθόν, ιδιαίτερα στη δεκαετία του 1970 και ότι οι ΑΠΕ παρέχουν κάποια προστασία.