156/2019 Περαιτέρω διευκρινίσεις για τη συμπλήρωση των δηλώσεων «πόθεν έσχες» από την αρμόδια Επιτροπή της Βουλής

ΕΝΩΣΗ ΔΙΚΑΣΤΩΝ & ΕΙΣΑΓΓΕΛΕΩΝ
ΠΡΩΤΟΔΙΚΕΙΟ ΑΘΗΝΩΝ
(ΠΡΩΗΝ ΣΧΟΛΗ ΕΥΕΛΠΙΔΩΝ)
ΚΤΙΡΙΟ 6–ΓΡΑΦΕΙΟ 210
ΤΗΛ: 210 88 27 380-FAX 210 88 41 529
Τ.Κ. 101. 71
e- mail: [email protected]

Αθήνα, 22-3-2019
Αριθμ. Πρωτ.: 156

ΠΕΡΑΙΤΕΡΩ ΔΙΕΥΚΡΙΝΙΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗ ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΗ ΤΩΝ ΔΗΛΩΣΕΩΝ ΠΟΘΕΝ ΕΣΧΕΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΡΜΟΔΙΑ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΤΗΣ ΒΟΥΛΗΣ

Την 18/3/2019 όλες οι Δικαστικές Ενώσεις αποστείλαμε στην αρμόδια Αρχή Επιτροπής της Βουλής ένα ερωτηματολόγιο, προκειμένου να διευκρινισθούν ζητήματα που αφορούν τη συμπλήρωση των δηλώσεων Πόθεν Έσχες. Το κείμενο που αποστείλαμε είναι το παρακάτω:

ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΠΡΟΕΔΡΟ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΤΗΣ ΒΟΥΛΗΣ
ΓΙΑ ΤΟΝ ΕΛΕΓΧΟ ΤΩΝ ΔΗΛΩΣΕΩΝ ΠΟΘΕΝ ΕΣΧΕΣ
(ΑΡ. 3Α Ν. 3213/2003)

Αξιότιμη Κυρία Πρόεδρε,

Η εφαρμογή του ν. 4571/2018 για τις Δηλώσεις Περιουσιακής Κατάστασης και Οικονομικών Συμφερόντων δημιούργησε πλήθος ερωτημάτων στους υποχρέους σε δήλωση, τα οποία χρήζουν διευκρινίσεων. Έχουμε λάβει ήδη από την Επιτροπή την από 12-3-2019 ηλεκτρονική επιστολή, η οποία δίνει ορισμένες απαντήσεις σε συχνά ερωτήματα που διατύπωσαν τα μέλη μας. Παραμένουν ωστόσο αδιευκρίνιστα ορισμένα ζητήματα και ενδεικτικά μπορούμε να απαριθμήσουμε τα εξής:
1) Θα πρέπει να δηλωθούν και να υποβληθούν ηλεκτρονικά όλα τα ασφαλιστήρια συμβόλαια υγείας ή μόνο εφόσον υφίστανται ειδικοί όροι σ’ αυτά;
2) Σε ποιο πεδίο της Δήλωσης δηλώνονται τα ασφαλιστήρια συμβόλαια;
3) Θεωρείται ισοδύναμο δικαιολογητικό με τη βεβαίωση της τράπεζας σχετικά με το υπόλοιπο τραπεζικού λογαριασμού, το εκτυπωμένο μέσω web banking έγγραφο;
4) Εάν ένας τραπεζικός λογαριασμός είναι μηδενικός ή και χρεωστικός θα πρέπει να δηλωθεί;
5) Υπάρχουν πιστοποιημένοι εκτιμητές  του Υπουργείου Οικονομικών, οι οποίοι θα μπορούν να αναλάβουν την ευθύνη της εκτίμησης τιμαλφών και χρυσών νομισμάτων; Παρακαλείσθε να υποδείξετε συγκεκριμένα πρόσωπα. Το ερώτημα τίθεται διότι από σχετική δειγματοληπτική έρευνα μελών μας προέκυψε ότι οι πιστοποιημένοι εκτιμητές του Υπουργείου Οικονομικών έχουν ειδικότητες οικονομολόγου ή πολιτικού μηχανικού και αρνούνται να αναλάβουν την εκτίμηση τιμαλφών και χρυσών νομισμάτων.
6) Η κατοχή πιστωτικής κάρτας ή οι οφειλές σε πιστωτικές κάρτες κατά την ημερομηνία που αναφέρεται η δήλωση συνιστούν δανειακή υποχρέωση, την οποία τα μέλη μας υποχρεούνται να δηλώσουν; Σε καταφατική περίπτωση με ποιο τρόπο θα πρέπει να γίνει η δήλωση αυτή (σε ποιο πεδίο κ.λπ.);
7) Η εφαρμογή του πόθεν έσχες συμφωνεί με τη διατύπωση του νόμου, σύμφωνα με την οποία για τα υφιστάμενα περιουσιακά στοιχεία αρκεί η αναφορά του στοιχείου και της αξίας κτήσης, εφόσον αυτή είναι διαθέσιμη, δεν απαιτείται όμως η αναφορά του τρόπου κτήσης και της πηγής προέλευσης των χρημάτων; Το ερώτημα τίθεται διότι εφόσον ο υπόχρεος δηλώσει τη διαθέσιμη αξία (υφιστάμενου περιουσιακού στοιχείου), το σύστημα ζητάει υποχρεωτικά τον τρόπο κτήσης και την πηγή προέλευσης των χρημάτων.
8) Τραπεζικοί λογαριασμοί και paypal: Στην έννοια των τραπεζικών λογαριασμών εμπίπτει ο τηρούμενος ηλεκτρονικά λογαριασμός στην υπηρεσία paypal; (βλ. https://www.paypal.com/re/). Εάν ναι, απαιτούνται προσαρμοσμένες στη φύση του λογαριασμού αυτού οδηγίες α) ως προς τη συμπλήρωση σχετικών πεδίων (π.χ. δεν υπάρχει αρ. λογαριασμού) και β) ως προς τις βεβαιώσεις σχετικά με το υπόλοιπο (χορηγείται μόνον βεβαίωση όλων των συναλλαγών κατά το έτος αναφοράς χωρίς να προκύπτει το υπόλοιπο κατά τη ζητούμενη χρονική στιγμή).
9) Ασφαλιστικά προϊόντα: Στην έννοια των “ασφαλιστικών προϊόντων” (άρθρο 2 παρ. 1 περ. α. στ. iv) ποια ακριβώς προϊόντα υπάγονται και πρέπει να δηλωθούν; Σημ ότι τα ασφαλιστήρια συμβόλαια διακρίνονται σε γενικές γραμμές στις εξής συνήθεις κατηγορίες: α) ζωής (όπου υπάγονται οι ασφαλίσεις i. υγείας, ii. θανάτου iii. επιβίωσης ή συνταξιοδότησης ή αποταμίευσης), β) γενικές ασφάλειες ή ζημιών (ετήσια ανανεούμενες) οχημάτων, σπιτιού κ.λπ. Παρακαλούμε όπως αποσαφηνίσετε την έννοια καθώς επίσης και τα σχετικά παραστατικά που πρέπει να αναζητηθούν. Επίσης παρακαλούμε να αποσαφηνίσετε στην περίπτωση αυτή των ασφαλιστηρίων τι νοείται ως “αξία κτήσης” και τι ως “αποτίμηση”.
10) Σε περίπτωση που σύζυγοι (ή εν διαστάσει σύζυγοι) αυτοτελώς υποχρέων που υπάγονται στην αρμοδιότητα της Επιτροπής του άρθρου 3Α του ν. 3213/2003, όπως ισχύει, είναι και οι ίδιοι αυτοτελώς υπόχρεοι σε υποβολή δήλωσης περιουσιακής κατάστασης, η οποία υπάγεται στην αρμοδιότητα επίσης της Επιτροπής του άρθρου 3Α του ν. 3213/2003, αρκεί η υποβολή δηλώσεως από καθένα εκ των συζύγων, η οποία θα περιλαμβάνει μόνο τα δικά του περιουσιακά στοιχεία (και όχι και του/της συζύγου του, αφού εκείνος/η υπέχει αυτοτελώς υποχρέωση δηλώσεως των δικών της περιουσιακών στοιχείων);
11) Τα μέλη μας, τα οποία λαμβάνουν σύμφωνα με το νόμο επίδομα για την ταχύτερη και αποτελεσματικότερη διεκπεραίωση των υποθέσεων, καθώς και για την αντιστάθμιση δαπανών, στις οποίες υποβάλλονται κατά την άσκηση του λειτουργήματός τους (παρ. 3 του άρθρου 30 του ν. 3205/2003), το οποίο δεν περιλαμβάνεται στο ηλεκτρονικό αρχείο βεβαιώσεων (βλ. την υπ’ αριθμ. ΔΕΑΦ 1071818 ΕΞ 2018 εγκύκλιο της ΑΑΔΕ), οφείλουν να το συμπεριλάβουν στη δήλωση περιουσιακής κατάστασης και αν ναι, με ποιο τρόπο;
12) Σύζυγος δικαστικού λειτουργού είναι αυτοτελώς υπόχρεος. Υπέβαλε δήλωση για το έτος 2015  στη Γ’ Μονάδα Ελέγχου των Δηλώσεων Περιουσιακής Κατάστασης της Αρχής του άρθρου 7 του ν. 3691/2008. Στη δήλωση αυτή, κατόπιν της 373/2016 απόφασης της Επιτροπής Αναστολών, δεν περιλαμβάνονται τα περιουσιακά στοιχεία του δικαστικού λειτουργού. Για τα έτη 2016 και 2017 δεν υποβλήθηκε δήλωση μετά τις 2649/2017 και 3312/2017 ακυρωτικές αποφάσεις του Δικαστηρίου. Ήδη, σύμφωνα με το άρθρο 3 παρ. 7 του ν. 3213/2003 (άρθρο 4 παρ. 8 ν. 4571/2018) ο/η σύζυγος του δικαστικού λειτουργού υποβάλλει δήλωση και ελέγχεται από την επιτροπή του άρθρου 3Α του ν. 3213/2003.

Ερωτάται: Α) Πρέπει να υποβληθεί εξ αρχής νέα δήλωση και για τα τρία έτη; B) Πώς θα ενημερωθεί  η Γ’ Μονάδα Ελέγχου των Δηλώσεων Περιουσιακής Κατάστασης ότι δεν έχει πλέον αρμοδιότητα ελέγχου του/της συζύγου του δικαστικού λειτουργού;

Επειδή καταληκτική ημερομηνία για την υποβολή των Δηλώσεων είναι η 31η Μαρτίου 2019 και δεν έχει ακόμα απαντηθεί το αίτημά μας για παράταση της προθεσμίας, παρακαλούμε για την κατά το δυνατό συντομότερη τοποθέτηση της Επιτροπής επί των παραπάνω ζητημάτων.

ΟΙ ΠΡΟΕΔΡΟΙ ΤΩΝ ΔΙΚΑΣΤΙΚΩΝ ΕΝΩΣΕΩΝ
Χριστόφορος Σεβαστίδης, Εφέτης
Ευθύμιος Αντωνόπουλος, Σύμβουλος Επικρατείας
Αγγελική Λαϊνιώτη, Πρόεδρος Εφετών Δ.Δ.
Ελευθέριος Μιχαηλίδης, Εισαγγελέας Εφετών
Ασημίνα Σαντοριναίου, Σύμβουλος Ελεγκτικού Συνεδρίου

Σήμερα το πρωί λάβαμε την εξής απάντηση από την αρμόδια Αρχή επί των ερωτημάτων μας, την οποία σας κοινοποιούμε:
 
Επί των από 18-3-2019 ερωτημάτων σας (επισυνάπτονται), αναφέρουμε τα εξής:

1] Ως ασφαλιστικά προϊόντα δηλώνονται ΜΟΝΟ τα συμβόλαια ασφάλισης που συνδέονται με επενδυτικά ή αποταμιευτικά- συνταξιοδοτικά προγράμματα και είναι δεκτικά εξαγοράς (και όχι αποκλειστικά παροχής υπηρεσιών υγείας, αυτοκινήτου, κ.λπ.). Τα ασφαλιστήρια συμβόλαια δηλώνονται στα επενδυτικά προϊόντα επιλέγοντας στο πεδίο «Είδος Επενδυτικού Προϊόντος» καταχωρείται «ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΑ ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΑ ΣΥΜΒΟΛΑΙΑ». Σε περίπτωση εξαγοράς υποβάλλεται σχετικό παραστατικό. Ως αξία κτήσης του προϊόντος θεωρείται το συνολικό ποσό ασφαλίστρων που έχει καταβληθεί έως το χρόνο που αφορά η δήλωση, ενώ ως αποτίμηση η αξία εξαγοράς κατά τον ίδιο χρόνο.( απάντηση  επί των ερωτημάτων 1, 2 και 9).

2] Κάθε παραστατικό από το οποίο προκύπτει το υπόλοιπο τραπεζικού λογαριασμού που δηλώνεται είναι ισοδύναμο με βεβαίωση της τράπεζας. (απάντηση επί του ερωτήματος 3).

3] Εάν ένας τραπεζικός λογαριασμός είναι μηδενικός δηλώνεται και επισυνάπτεται αντίστοιχο παραστατικό. Εάν είναι χρεωστικός (δηλαδή έχει αρνητικό υπόλοιπο λόγω υπερανάληψης) θα πρέπει να καταχωριστούν από στην καρτέλα δανείων-οφειλών. (απάντηση  επί του ερωτήματος 4).

4] Για τα κινητά μεγάλης αξίας εφόσον υφίσταται αντικειμενική αδυναμία πρόβλεψης και εκτίμησης της πραγματικής τους αξίας δηλώνονται εξ αυτών ΜΟΝΟ όσα ορίζονται από τις κείμενες διατάξεις (ήτοι άνω των 40.000€) και για τα οποία υπάρχει αποδεικτικό της αξίας τους, όπως παραστατικό αγοράς ή πράξη φορολογικής αρχής για την επιβολή φόρου αιτία θανάτου, δωρεάς, γονικής παροχής ή ασφαλιστική σύμβαση σε περίπτωση ασφάλισής τους. (Σχετ. και γνωμοδ. 6/2016 της Αρχής Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα.- απάντηση επί του ερωτήματος 5).

5] Η κατοχή πιστωτικής κάρτας και οι σχετικές οφειλές συνιστούν δανειακή υποχρέωση (οφειλή), η οποία πρέπει να δηλωθεί. Καταχωρούνται ως εξής: Στο αρχικό ποσό καταχωρείται το ποσό που οφείλεται κατά την ημερoμηνία έκδοσης του τελευταίου (πριν την 31η Δεκεμβρίου) λογαριασμού (statement) της κάρτας. Στο υπόλοιπο οφειλόμενο καταχωρείται το συνολικό υπόλοιπο της οφειλής κατά την ως άνω ημερομηνία. Εάν δεν έχει γίνει χρήση της πιστωτικής κάρτας, το υπόλοιπο οφειλόμενο καταχωρείται ως μηδενικό. Δεν αναγράφεται το πιστωτικό όριο ως αρχικό ποσό. Πρόσφορο είναι κάθε παραστατικό από το οποίο προκύπτουν τα παραπάνω στοιχεία. (απάντηση  επί του ερωτήματος 6).

6] Για τα υφιστάμενα περιουσιακά στοιχεία, εφόσον καταχωρείται αξία κτήσης μεγαλύτερη του μηδενός, θα πρέπει να συμπληρωθεί και ο τρόπος κτήσης και η πηγή προέλευσης των χρημάτων. (απάντηση  επί του ερωτήματος 7)

7] Οι τηρούμενοι ηλεκτρονικά λογαριασμοί στην υπηρεσία paypal (βλ. https://www.paypal.com/re/) και τα υπόλοιπα αυτών δηλώνονται ως τραπεζικοί λογαριασμοί, με προσαρμογή των απαντήσεων στα πεδία εφαρμογής [αριθμός λογαριασμού: 0000, Είδος Κατάθεσης: Άλλη περίπτωση, Παρατηρήσεις: (περιγραφή του περιουσιακού στοιχείου)]. Για το υφιστάμενο κατά τον κρίσιμο χρόνο υπόλοιπο αρκεί απόσπασμα της τελευταίας εγγραφής της βεβαίωσης συναλλαγών-κινήσεων. (απάντηση  επί του ερωτήματος 8).

8] Σύζυγοι (και εν διαστάσει σύζυγοι) που αμφότεροι υπάγονται αυτοτελώς στην αρμοδιότητα της Επιτροπής του άρθρου 3Α του ν. 3213/2003, οφείλουν να υποβάλουν ξεχωριστές δηλώσεις, οι οποίες θα περιλαμβάνουν και τα περιουσιακά στοιχεία του/της συζύγου (δύο όμοιες ΔΠΚ με αντιστροφή των περιουσιακών στοιχείων των συζύγων) (απάντηση  επί του ερωτήματος 10).

9] Το επίδομα για την ταχύτερη και αποτελεσματικότερη διεκπεραίωση των υποθέσεων, καθώς και για την αντιστάθμιση δαπανών, στις οποίες υποβάλλονται οι δικαστικοί λειτουργοί κατά την άσκηση του λειτουργήματός τους (παρ. 3 του άρθρου 30 του ν. 3205/2003), αποτελεί εισόδημα που πρέπει να συμπεριληφθεί στη δήλωση περιουσιακής κατάστασης, όπως αποτυπώνεται στην σχετική βεβαίωση. Επισημαίνεται ότι ως έσοδο ελεγχόμενης χρήσης καταχωρίζεται κάθε ταμειακή εισροή ανεξάρτητα του αν αυτό συμπεριλαμβάνεται στη δήλωση φορολογίας εισοδήματος (πώληση περιουσιακού στοιχείου μικρής αξίας) ή φορολογείται σε άλλο έτος (αναδρομικά). (απάντηση επί του ερωτήματος 11).

10] Για όλες τις ηλεκτρονικές Δηλώσεις Περιουσιακής Κατάστασης (ΔΠΚ) και Δηλώσεις Οικονομικών Συμφερόντων (ΔΟΣ) που έχουν υποβληθεί πριν από την 30η Οκτωβρίου 2018 οι υπόχρεοι έχουν τη δυνατότητα να τις επιβεβαιώσουν, εφόσον είναι σύμφωνες με τις απαιτήσεις του ισχύοντος νόμου, διαφορετικά πρέπει να προσαρμοστούν στις ισχύουσες διατάξεις. Επισημαίνεται ότι σε κάθε περίπτωση οι αρχικές ΔΠΚ & ΔΟΣ για απόκτηση ιδιότητας εντός των ετών 2016, 2017 και 2018, καθώς και ετήσιες ΔΠΚ & ΔΟΣ 2016 (χρήση 2015), 2017 (χρήση 2016) και 2018 (χρήση 2017) υποβάλλονται αποκλειστικά ηλεκτρονικά από 18.02.2019 έως 31.03.2019. Όλες οι δηλώσεις των συζύγων υπόχρεων στην Επιτροπή του άρθρου 3Α του ν 3213/2003 δρομολογούνται από την ηλεκτρονική εφαρμογή αποκλειστικά στην εν λόγω Επιτροπή και σε κανένα άλλο όργανο. Η Γ΄ Μονάδα Ελέγχου Δηλώσεων Περιουσιακής Κατάστασης ενημερώνεται μέσω αναφοράς (report) από την ηλ. εφαρμογή για τους υπόχρεους που υπέβαλλαν δήλωση (χωρίς να φαίνεται η δήλωση) αλλά δεν έχει αρμοδιότητα ελέγχου. (απάντηση επί του ερωτήματος 12).

Τέλος σας επισημαίνουμε ότι στα «Επενδυτικά Προϊόντα» καταχωρούνται αυτά που βρίσκονται στην κατοχή σας την 31η Δεκεμβρίου του έτους το οποίο αφορά η Δήλωση, χωρίς να απαιτείται δήλωση των ενδιάμεσων κινήσεων του έτους.

ΒΟΥΛΗ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ

Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ
Χριστόφορος Σεβαστίδης
Εφέτης

Ο ΓΕΝΙΚΟΣ ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ
Νικόλαος Σαλάτας
Εφέτης