Άρθρα – Η εορτή της 25ης Μαρτίου – Πως αμείβεται η εργασία κατά την ημέρα αυτή

Ανδρέας Κ. Σακελλαριάδης
Λογιστής – Φοροτέχνης

Η ΕΟΡΤΗ ΤΗΣ 25η ΜΑΡΤΙΟΥ

Η 25η Μαρτίου ανήκει στις υποχρεωτικές αργίες σύμφωνα με την παράγραφο 1 του άρθρου 4 του Β.Δ. 748/1966 .

Άρα κατά την ημέρα αυτή και σύμφωνα με την ως άνω διάταξη απαγορεύεται η απασχόληση των μισθωτών και η λειτουργία των επιχειρήσεων, εκτός εκείνων που λειτουργούν νομίμως τις Κυριακές.

Φέτος η 25η Μαρτίου συμπίπτει με ημέρα Κυριακή, θέμα μεταθέσεως αυτής δεν γεννάται μετά το Ν. 1400/1983.

Με το άρθρο 1 του Ν.1157/1981 είχε καθιερωθεί για τους υπαλλήλους του Δημοσίου η μετάθεση αργίας, οσάκις αυτή συνέπιπτε με ημέρα Κυριακής. Επίσης, το άρθρο 6 παράγραφος 2 του Ν.549/1977 πρόβλεπε τη μεταφορά αυτή και για τους μισθωτούς που συνδέονται με τον εργοδότη τους με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου .

Το άρθρο 4 του Ν.1346/1983 όριζε ότι: «Αν οποιαδήποτε από τις ημέρες αργίας των οποιοσδήποτε φύσεως επιχειρήσεων, εκμεταλλεύσεων και εργασιών γενικά-που έχουν καθορισθεί με νόμο, διάταγμα, διοικητική πράξη, συλλογική σύμβαση εργασίας, εσωτερικό κανονισμό ή έθιμο-και εφόσον συμπεριλαμβάνεται μεταξύ των αργιών που ισχύουν κάθε φορά για τις δημόσιες υπηρεσίες, συμπίπτει με ημέρα Κυριακή ή ημέρα της εβδομάδας κατά την οποία δεν παρέχεται εργασία, λόγω εφαρμογής συστήματος πενθήμερης εβδομάδας εργασίας, ως ημέρα αργίας ορίζεται η πρώτη εργάσιμη ημέρα που ακολουθεί». Έτσι γεννήθηκε η μετάθεση αργίας που συνέπιπτε με Κυριακή ή Σάββατο.
Όμως με το άρθρο 7 του Ν.1400/1983 καταργήθηκαν ρητώς όλες οι παραπάνω διατάξεις και συνεπώς καταργήθηκε και η μετάθεση αργίας, μετά βραχεία σχετικώς εφαρμογή.

Για την αργία της 25ης Μαρτίου θα ισχύσουν τα εξής :

Η αμοιβή του εργαζόμενου-υπαλλήλου κατά την εορτή αργία, που δεν απασχολείται λόγω της απαγόρευσης δεν μειώνεται ούτε αυξάνεται, επειδή ο μισθός που δίνεται ως αντάλλαγμα της απασχόλησης του κατά τις εργάσιμες ημέρες του μήνα (ΑΠ 96/1977).
Αντίθετα αν ο αμειβόμενος με μηνιαίο μισθό εργαζόμενος-υπάλληλος κατά την εορτή αργία- που από το Νόμο επιτρέπεται η εργασία – απουσιάζει αδικαιολόγητα οι αποδοχές μειώνονται κατά 1/25.

Οι αμειβόμενοι με ημερομίσθιο αν κατά την εορτή αργία που επιτρέπεται η εργασία, δεν εργασθούν από δική τους υπαιτιότητα δεν δικαιούνται το ημερομίσθιο, αν όμως δεν απασχοληθούν για λόγους που δεν οφείλεται σε αυτούς δικαιούνται να λάβουν το ημερομίσθιο τους.
Στην περίπτωση που η εορτή αργία συμπέσει με Κυριακή, οι εργαζόμενοι ημερομίσθιοι δικαιούνται να λάβουν το συνηθισμένο ημερομίσθιο τους (ΑΠ 303/1961 –  ΑΠ 469/1960).
Αν την ημέρα αυτή συμπίπτουν δύο εορτές αργίες (π.χ Δευτέρα του Πάσχα και Πρωτομαγιά), οι ημερομίσθιοι εργαζόμενοι δικαιούνται δύο (2) ημερομίσθια (NΣΚ 239/1978).

Αν η εξαιρέσιμη εορτή συμπέσει σε χρόνο ασθένειας του εργάτη, θα πρέπει και πάλι να καταβληθεί το ημερομίσθιο για την ημέρα αυτή, σαν να εργαζόταν ο εργάτης αυτός κανονικά, από το οποίο όμως θα αφαιρεθεί ότι λάβει αυτός από το Ι.Κ.Α για τη συγκεκριμένη ημέρα. Αν ο εργάτης ήταν με άδεια κανονική τον καιρό που συμπίπτει και η εξαιρέσιμη εορτή, τότε στην άδεια αυτή δεν μετριέται και η ημέρα της εξαιρέσιμης εορτής, ενώ αν η άδεια αυτή είναι χωρίς αποδοχές ή την ημέρα αυτή γίνεται απεργία, τότε δεν καταβάλλεται στον εργάτη το ημερομίσθιο.

Επιπλέον

Σύμφωνα με το άρθρο 2 του Ν.435/1976 και των αποφάσεων με αριθμ. 8900/46 και 25825/51 των Υπουργείων Εργασίας και Οικονομικών,οι μισθωτοί που θα εργαστούν θα έχουν πρόσθετη αμοιβή 75% επί του νομίμου ωρομισθίου για όσες ώρες απασχοληθούν. ⁽¹⁾

Νόμιμο ωρομίσθιο είναι το προκύπτον από τον μισθό ή το ημερομίσθιο που προβλέπεται στην οικεία ΣΣΕ, ΔΑ ή άλλη απόφαση. Α.Π. 4/99

Κατά τις ισχύουσες σήμερα διατάξεις ως νόμιμα κατώτατα όρια στα οποία υπολογίζεται η προσαύξηση 75% θεωρούνται τα εξής:

1) Τα νομοθετημένα κατώτατα όρια του Νόμου 4093/2012 εφόσον δεν υπάρχει ειδικότερη συλλογική ρύθμιση για τον μισθωτό.
2) Τα θεσπιζόμενα κατώτατα όρια με τους κανονιστικούς όρους ΣΣΕ-ΔΑ που βρίσκονται σε ισχύ.
3) Τα νομίμως κατώτατα όρια ΣΣΕ-ΔΑ που έχει λήξει ή καταγγελθεί και ισχύουν βάση της ΠΥΣ 6/2012 ( βασικός μισθός ή βασικό ημερομίσθιο- τα επιδόματα ωρίμανσης-τέκνων-σπουδών-επικίνδυνης εργασίας)

Συμπληρωματική ημέρα ανάπαυσης

Οι εργαζόμενοι που θα απασχοληθούν την Κυριακή 25 Μαρτίου άνω των 5 ωρών θα λάβουν αναπληρωματική ημέρα ανάπαυσης και πρόσθετη αμοιβή 75% του 1/25 του νομίμου μηνιαίου μισθού ή του νομίμου ημερομισθίου, οι μισθωτοί που θα απασχοληθούν (5) ή λιγότερες ώρες δικαιούνται προσαύξηση 75% για τις ώρες που θα απασχοληθούν, ωστόσο δεν θεμελιώνουν δικαίωμα ισόχρονης αναπληρωματικής ημέρας ανάπαυσις, δύναται όμως να την αξιώσουν.(²)

Σε περίπτωση που δεν χορηγηθεί αναπληρωματική ημέρα ανάπαυσης γεννάται ζήτημα καταβολής και του 1/25 του μηνιαίου μισθού, που στηρίζεται στο πραγματικό γεγονός της παροχής επιπλέον εργασίας για την οποία οφείλεται σύμφωνα με το άρθρο 648 του Αστικού Κώδικα αμοιβή αφού δεν καλύπτεται από τον μισθό.

Η ημέρα της αναπληρωματικής εβδομαδιαίας ανάπαυσης καθορίζεται από τον εργοδότη με την υποχρέωση όπως, στο έντυπο Ε4 ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΙΚΟΣ ΩΡΑΡΙΟΥ το οποίο υποβάλλεται το αργότερο ως και την ίδια ημέρα της ημέρας αλλαγής ή τροποποίησης του ωραρίου ή της οργάνωσης του χρόνου εργασίας και σε κάθε περίπτωση πριν την ανάληψη υπηρεσίας από τους εργαζόμενους, περίπ. Α παράγραφος 1 του άρθρου 55 του Ν.4310/2014, Αρ. πρωτ.: 46755/847/11.12.2014 ,στις παρατηρήσεις να αναγράφεται η ημέρα της αναπληρωματικής εβδομαδιαίας ανάπαυσης (Απόφ. Υπ. Εργασίας 3762/67).

Σε περίπτωση που η ημέρα αναπαύσεως συμπέσει με ημέρα εξαιρέσιμης εορτής δεν προβλέπεται για τον ιδιωτικό τομέα υποχρέωση του εργοδότη να χορηγήσει άλλη ημέρα ανάπαυσης.

Τέλος η απαίτηση του μισθωτού για αμοιβή σε Κυριακές και εξαιρέσιμες εορτές καθώς και για την προσαύξηση 75% αυτής, όταν η απασχόληση αυτή είναι νόμιμη παραγράφεται σε 5 χρόνια και όταν η απασχόληση είναι παράνομη παραγράφεται σε 20 χρόνια, μετρούμενα μετά από την λήξη του έτους που γεννήθηκε η απαίτηση. (Μον. Πρωτ. Αθηνών 2770/15- ΑΠ 1184/1974) ⁽³⁾

————————-

^1. «Μισθωτοί απασχολούμενοι κατά τας Κυριακάς και τας κατωτέρω αναφερομένας εορτάς δικαιούνται, ανεξαρτήτως του κύρους της συμφωνίας περί της απασχολήσεως ταύτης και των άλλων ενδεχομένων συνεπειών, της υπό της υπ. αριθμ. 8900/1946 Κοινής Αποφάσεως των Υπουργών Οικονομικών και Εργασίας, ως αυθεντικώς ηρμηνεύθη διά της υπ. αριθ. 25825/1951 τοιαύτης, προβλεπομένης προσαυξήσεως εξ 75% κατά τα υπό των εν λόγω αποφάσεων, ως αύται ισχύουν σήμερον, οριζόμενα»

«Απόφ. 8900/46 Υπ. Οικονομικών και Εργασίας « περί του καθορισμού ηυξημένης αμοιβής είς τους εργαζόμενους έν γένει κατά Κυριακάς και εορτάς».
Είς το εν γένει προσωπικών πασών εν γένει των νε τη χώρα επιχειρήσεων και εργασιών, περιλαμβανομένων και των ξενοδοχείων ύπνου, όπερ, λόγω της φύσεως της εργασίας του, απασχολείται κατά τας Κυριακάς και τας εκ του Νόμου καθιερωμένας ως μη εργάσιμους εορτάς του έτους, καταβάλλεται, δια τας ημέρας ταύτας το κεκανονισμένον εκάσοτε ημερομίσθιον, ηυξημένον κατά εβδομήκοντα πέντε τοις εκατόν (75%).
Αι διατάξεις της παρούσης δεν αφορούν τους επί ποσοστοίς αμειβόμενους σερβιτόρους εστιατορίων, καφενείων, ζαχαροπλαστείων και συναφών καταστημάτων.
Η παρούσα ης η ισχύς άρχεται από της υπογραφής της, εκτείνεται καθ΄ άπασαν την χώραν και περιλαμβάνει και τους μισθωτούς τους υπό των συμμαχικών Αρχών απασχολουμένους είς ξενοδοχεία ύπνου και τα λοιπάς εργασίας αυτών.

^2. Όπως ορίζει η παράγραφος 1 του άρθρου 10 του Β.Δ 748/1966,:
1. Μισθωτοί εκ των υπαγομένων εις τας διατάξεις του παρόντος απασχολούμενοι κατά Κυριακήν, εξαιρέσει της περιπτώσεως της παρ. 1 του άρθρο 6 του παρόντος άνω των πέντε ωρών, δικαιούνται, ανεξαρτήτως του κύρους της συμφωνίας περί της απασχολήσεως ταύτης και των άλλων ενδεχομένων συνεπειών, αναπληρωματικής εβδομαδιαίας αναπαύσεως διαρκείας 24 συνεχών ωρών κατ΄ άλλην εργάσιμον ημέραν της αρξαμένης την Κυριακήν εβδομάδος, αρχομένων από της ώρας λήξεως της εργασία, οφείλεται μόνον για την εργασία της Κυριακής και όχι και για την εργασία των υποχρεωτικών-προαιρετικών ημερών αργίας. (Εάν συμπέσει η αργία με Κυριακή, τότε ο εργοδότης υποχρεούται να χορηγήσει αναπληρωματική ημέρα ανάπαυσης, εφόσον ο εργαζόμενος έχει απασχοληθεί πάνω από πέντε (5) ώρες, σε άλλη ημέρα της εβδομάδας)

³ «Από τον συνδυασμό των διατάξεων των άρθρο 250 αριθ.17 και 253 ΑΚ προκύπτει ότι παραγράφονται σε πέντε χρόνια οι κάθε είδους μισθοί παροχές που επαναλαμβάνονται περιοδικά και ότι η παραγραφή αρχίζει μόλις λήξη το ημερολογιακό έτος εντός του οποίου γεννήθηκε και κατέστη απαιτητή η αξίωση προς καταβολή του μισθού. Στην ίδια παραγραφή υπόκεινται επίσης και οι αξιώσεις άλλων αμοιβών, όπως είναι τα δώρα εορτών, το επίδομα αδείας και η πρόσθετη αμοιβή για εργασία που παρασχέθηκε την Κυριακή». Μον. Πρωτ. Αθηνών 2770/15