Με τη φοροδιαφυγή στον ΦΠΑ να ξεπερνάει τα 134 δισ. ευρώ στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ενωσης, η Ε.Ε. ζητάει από τα κράτη-μέλη να εντείνουν τις προσπάθειές τους και να βελτιώσουν τις διαδικασίες προκειμένου το «κενό» του ΦΠΑ να περιορισθεί.
Στην Ελλάδα η φοροδιαφυγή στον τομέα του ΦΠΑ ανέρχεται στα 5,35 δισ. ευρώ, όσο είναι περίπου τα έσοδα δύο ετών από τον ΕΝΦΙΑ. Δηλαδή ετησίως χάνεται το 25,8% των εσόδων από τον ΦΠΑ που δυνητικά θα μπορούσαν να εισπραχθούν. Το ποσοστό αυτό είναι το δεύτερο μεγαλύτερο στην Ε.Ε. μετά τη Ρουμανία, και κοντά στη χώρα μας είναι η Μάλτα και η Ιταλία.
Σύμφωνα με την τελευταία έκθεση της Ε.Ε., συνιστάται στις φορολογικές διοικήσεις να εντείνουν τις προσπάθειές τους σε τομείς όπως η ανάλυση κινδύνου, η αυτοματοποίηση των διαδικασιών και η ανταλλαγή πληροφοριών με τα κράτη-μέλη. Οπως αναφέρεται στην έκθεση, πρέπει να αναβαθμιστούν τα συστήματα πληροφορικής και να αυξηθεί το προσωπικό που ασχολείται με τις νέες τεχνολογίες.
Αν και η φοροδιαφυγή στην Ελλάδα, τουλάχιστον στον ΦΠΑ, είναι από τις υψηλότερες στην Ε.Ε., ωστόσο από την έκθεση προκύπτει ότι η χώρα μας έχει υιοθετήσει προηγμένα μοντέλα ανάλυσης κινδύνου, ενώ ταυτόχρονα έχουν αυξηθεί οι έλεγχοι στις ενδοκοινοτικές συναλλαγές, όπου διαπιστώνονται και οι περισσότερες και μεγαλύτερες απάτες.
Συνολικά από το 2000 μέχρι και το 2019 η χώρα μας έχει χάσει περισσότερα από 120 δισ. ευρώ από τον ΦΠΑ. Το ποσό αυτό όχι μόνο θα μπορούσε να διευκολύνει τις πολιτικές των κυβερνήσεων των τελευταίων ετών, δεδομένου ότι θα οδηγούσε στη μείωση αρκετών φόρων που σηκώνει σήμερα η μισθωτή εργασία, κυρίως η μεσαία τάξη, αλλά θα μπορούσε να περιορίσει δραστικά και το δημόσιο χρέος.
Η Επιτροπή καλεί τα κράτη-μέλη της Ε.Ε. να υιοθετήσουν τις συστάσεις όχι μόνο για να περιορισθεί το «κενό» του ΦΠΑ, αλλά και για να υπάρξει ισορροπία στους όρους ανταγωνισμού στην εσωτερική αγορά, και να ανοίξουν οι δρόμοι για μια ταχύτερη και πιο ανθεκτική ανάκαμψη μετά την πανδημία.
Ειδικότερα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή συνιστά:
1. Να υπολογιστεί και να αναλυθεί το εθνικό έλλειμμα ΦΠΑ και οι διάφορες συνιστώσες του (ενδοκοινοτική απάτη «του αφανούς εμπόρου», ηλεκτρονικό εμπόριο κ.λπ.).
2. Να ενημερώνονται διαδικτυακά οι φορολογούμενοι σχετικά με τις υποχρεώσεις τους όσον αφορά τον ΦΠΑ και να παρέχεται δυνατότητα ηλεκτρονικής εγγραφής.
Η φοροδιαφυγή στην Ελλάδα ανέρχεται στα 5,35 δισ. και συνολικά στην Ε.Ε. στα 134 δισ. ευρώ.
3. Να βελτιωθεί η αυτόματη ανταλλαγή πληροφοριών μεταξύ των φορολογικών διοικήσεων και άλλων εθνικών φορέων.
ADVERTISING
4. Να τηρείται βάση δεδομένων ΦΠΑ που χαρακτηρίζεται από ακρίβεια και πληρότητα.
5. Να διενεργούνται νομικές επαληθεύσεις και επαληθεύσεις ταυτότητας, καθώς και συστηματικοί προκαταρκτικοί έλεγχοι με βάση δείκτες κινδύνου.
6. Να τηρείται αρχείο των αιτούντων στους οποίους δεν χορηγήθηκε εγγραφή.
7. Να διασταυρώνονται οι πληροφορίες που περιέχονται στη βάση δεδομένων εγγραφής στα μητρώα ΦΠΑ έναντι τρίτων πηγών πληροφοριών.
8. Να ενσωματωθεί διαδικασία εκτίμησης κινδύνου στη διαδικασία εγγραφής.
9. Να παρέχεται στους υπόχρεους σε ΦΠΑ δυνατότητα πρόσβασης, απεικόνισης και τροποποίησης των σχετικών με τον ΦΠΑ στοιχείων τους μέσω ασφαλούς διαδικτυακής σύνδεσης.
10. Να δημιουργηθεί ή να διατηρηθεί μητρώο φορολογουμένων που ασκούν δραστηριότητες ηλεκτρονικού εμπορίου.
11. Να διερευνηθεί η δυνατότητα χρήσης διαφόρων συνόλων δεδομένων για τους σκοπούς της συμμόρφωσης στον τομέα του ΦΠΑ και να βελτιωθεί σε μόνιμη βάση η ποιότητα της ανταλλαγής πληροφοριών και της διοικητικής συνεργασίας.
12. Να σχεδιαστεί ένα σύστημα χρηματικών ποινών για τη μη υποβολή δηλώσεων ΦΠΑ και τη μη έγκαιρη καταβολή, λαμβανομένων υπόψη δύο βασικών αρχών: της απλούστευσης και της αναλογικότητας.