Κατά του ορισμού ενός ειδικού πλαφόν στην τιμή του ρωσικού αερίου που έρχεται στην Ευρώπη μέσω αγωγών και υπέρ μιας συνολικότερης λύσης με πλαφόν τιμής σε όλη την αγορά φυσικού αερίου μέσω του Ολλανδικού χρηματιστηρίου ενέργειας TTF τάσσεται η ελληνική πλευρά.
Όπως επισημαίνουν στην Ημερησία πηγές του υπουργείου ενέργειας «η Ελλάδα δεν είναι υπέρ της πρότασης για επιβολή πλαφόν τιμής μόνο στο ρωσικό αέριο, αλλά θα επαναδιατυπώσει την πρόταση που έχει καταθέσει εδώ και μήνες ο έλληνας Πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, για ένα ανώτατο όριο τιμής στο TTF, που θα επηρεάσει συνολικά τις τιμές στην αγορά φυσικού αερίου».
Με αυτή τη θέση αναχωρεί για τις Βρυξέλλες ο υπουργός Ενέργειας, Κώστας Σκρέκας, ο οποίος θα αντιταχθεί αύριο στην επιβολή πλαφόν μόνο στο ρωσικό φυσικό αέριο, κίνηση που, όπως έχει δηλώσει ο Βλαντίμιρ Πούτιν μπορεί να οδηγήσει σε διακοπή εν συνόλω των ροών προς την Ευρώπη.
Όπως αναφέρουν καλά πληροφορημένες πηγές η επιβολή πλαφόν ειδικά στο ρωσικό αέριο είναι μια κίνηση κυρίως πολιτικής σημασίας που στόχο έχει να πιέσει την Μόσχα στο μέτωπο του πολέμου με την Ουκρανία, χωρίς όμως επί της ουσίας να εξομαλύνει την κατάσταση στην αγορά, καθώς ενέχει και δυο βασικούς κινδύνους:
Υπάρχει ο κίνδυνος να αυξηθούν εν τέλει οι τιμές του φυσικού αερίου στις άλλες αγορές αλλά κυρίως και βασικότερο
Είναι ορατός ο κίνδυνος να διακοπούν και οι ροές στον Turkstream μετά τον Nord Streamεφόσον προχωρήσει ένα τέτοιο σενάριο, κάτι που θα έβαζε σε μεγάλες ενεργειακές περιπέτειες την Ελλάδα, η οποία πορμηθεύεται ρωσικό αέριο αδιάλλειπτα μέσω του Turkstreamόλη αυτή την περίοδο μέχρι και σήμερα.
«Πρέπει να εξορθολογιστεί η τιμή του TTF, αυτή είναι η λύση», διαμηνύουν στην «Η» πηγές με γνώση του θέματος, διατυπώνοντας την εκτίμηση πως το πλαφόν στο ρωσικό αέριο είναι ένα αμφιλεγόμενο μέτρο που στοχεύει σε μεγάλο βαθμό στην οικονομική τιμωρία του Κρεμλίνου για τον πόλεμο στην Ουκρανία.
Η Ελλάδα γίνεται έτσι άλλη μια χώρα που προστίθεται στον κατάλογο των χωρών που διαφοροποιούν την πολιτική τους σε σχέση με τα μέτρα που ανακοίνωσε την Τετάρτη η Κομισιόν. Υπενθυμίζεται πως η Τσεχία που έχει και την προεδρία της Ε.Ε. ανακοίνωσε χθες, Τετάρτη, 7 Σεπτεμβρίου, ότι διαφωνεί με την επιβολή πλαφόν στο ρωσικό φυσικό αέριο, θεωρώντας ότι αποτελεί ένα πολιτικό εργαλείο και όχι μια αποτελεσματική λύση. Την σκυτάλη της ίδιας στάσης πήραν σήμερα και άλλες χώρες όπως η Πολωνία, η Ουγγαρία, ο στενότερος σύμμαχος της Ρωσίας στην ΕΕ, η Σλοβακία και πλέον και η Ελλάδα. Η Γερμανία έχει δηλώσει ότι είναι «σκεπτική» σχετικά με την ιδέα.
Κατά το Politico, η πρόταση της Κομισιόν – και κυρίως το πιο αμφιλεγόμενο μέτρο του πακέτου που είναι το πλαφόν στο ρωσικό φυσικό αέριο – έχει διχάσει την Ευρώπη με τις πρωτεύουσες να έχουν «πολύ αντιφατικές απόψεις», όπως δήλωσε ένας διπλωμάτης της ΕΕ.
Όπως έγραψε νωρίτερα σήμερα το πρωί η «Η», μεταφέροντας ανησυχίες κύκλων της βιομηχανίας, η επιβολή ενός πλαφόν στην τιμή του ρωσικού αερίου που έρχεται στην Ευρώπη μέσω αγωγών -πλέον σχεδόν μόνο μέσω Turkstream- θα μπορούσε να δώσει πάτημα στη Μόσχα να επιχειρηματολογήσει υπέρ μιας μονομερούς παραβίασης των σημερινών συμβολαίων, που αναφέρουν ως αναφορά τιμολόγησης για το ρωσικό αέριο την τιμή ttf που κλειδώνει στο hub της Ολλανδίας.
Με το αφήγημα της παραβίασης κρίσιμων όρων των συμβολαίων, η Μόσχα θα μπορούσε να προχωρήσει στο μαρτύριο της σταγόνας ή ακόμη και να διακόψει εντελώς και τις ροές στον Turkstream προς τις ευρωπαϊκές χώρες παγώνοντας και τις χώρες που τροφοδοτούνται από τον ανατολικό διάδρομο, μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα.
Μόλις χθες, ο πρόεδρος της Ρωσίας το ξεκαθάρισε από το Βλαδιβοστόκ ότι αν μπει πλαφόν στις τιμές των ρωσικών ενεργειακών προϊόντων, θα διακοπούν πλήρως οι ροές. «Δεν θα προμηθεύσουμε φυσικό αέριο, πετρέλαιο, άνθρακα, πετρέλαιο θέρμανσης -δεν θα προμηθεύσουμε τίποτα», υπογράμμισε ο Ρώσος πρόεδρος, δίνοντας τον τόνο για το τι μέλλει γενέσθαι μετά την επιβολή πλαφόν.
Αυτό σημαίνει πως και οι ροές μέσω Turkstream τίθενται εν αμφιβόλω με πιθανότερη εξέλιξη το κλείσιμο της στρόφιγγας, αν η Ελλάδα αναγκαστεί να εφαρμόσει ένα πανευρωπαικό πλαφόν στην τιμή του ρωσικού αερίου. Και μπορεί η χώρα μας να έχει προετοιμαστεί για το χειρότερο σενάριο της πλήρους διακοπής των ροών – με την αύξηση της δυναμικότητας της Ρεβυθούσας, τον διπλασιαμσό εξόρυξης λιγνίτη και την προετοιμασία για μετατροπή καυσίμου σε εργοστάσια ηλεκτροπαραγωγής σε diesel από φυσικό αέριο – ωστόσο το κλείσιμο της στρόφιγγας θα έδινε ένα ισχυρό σοκ στην οικονομία αλλά και στην ομαλή τροφοδοσία της χώρας εν όψει του δύσκολου χειμώνα, πολύ περισσότερο δε επειδή η Ελλάδα δεν διαθέτει υπόγειες αποθήκες φυσικού αερίου, δηλαδή στρατηγικά αποθέματα (αλλά μόνο ότι μπορεί να αποθηκεύσει στις δεξαμενές της Ρεβυθούσας).
Σε αυτό το δυστοπικό περιβάλλον, η Ελλάδα προτάσσει το πλαφόν στη τιμή του TTF – όπως έχει προτείνει εδώ και μήνες ο έλληνας Πρωθυπουργός – και απορρίπτει το πλαφόν ειδικά στο ρωσικό αέριο. Άλλωστε, η οριστική διακοπή της ροής φυσικού αερίου προς τις Ευρωπαϊκές χώρες από τη Ρωσία – κίνδυνος ορατός δεδομένων των δηλώσεων που είναι στο τραπέζι – προβλέπεται ότι θα πυροδοτήσει ένα νέο κύμα ανατιμήσεων, μεγαλώνοντας την ανάγκη των επιδοτήσεων προς τους καταναλωτές που αποτελούν σήμερα το μεγαλύτερο πονοκέφαλο για τους εθνικούς προϋπολογισμούς.
Το σκεπτικό για τη διαφοροποίηση της θέσης της Ελλάδας διατύπωσε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και ο διευθύνων σύμβουλος της ΔΕΠΑ Εμπορίας κ. Κώστας Ξιφαράς.
Ο δείκτης αναφοράς της ευρωπαϊκής αγοράς αερίου TTF δεν αντικατοπτρίζει τις πραγματικές συνθήκες αγοράς και ζήτησης στην αγορά, τονίζει ο κ. Ξιφαράς στο LinkedIn, επισημαίνοντας πως «η ελληνική κυβέρνηση έχει υποβάλει εκ των προτέρων προτάσεις στους Ευρωπαίους ηγέτες για την αντιμετώπιση της τρέχουσας κρίσης και την αντιμετώπιση μελλοντικών προκλήσεων. Η εκτίμησή μου είναι -και υποστηρίζεται από τα γεγονότα- ότι το TTF δεν αντικατοπτρίζει πλέον την ισορροπία μεταξύ προσφοράς και ζήτησης και πρέπει να αποδεχτούμε ότι πρέπει να πάψει να αποτελεί κύριο σημείο αναφοράς για το φυσικό αέριο της Ευρώπης.
Η τρέχουσα προσφορά LNG στην Ευρώπη σε συνδυασμό με τα υψηλά επίπεδα αποθήκευσης φυσικού αερίου που έχουν ήδη επιτευχθεί θα έπρεπε να έχουν οδηγήσει σε χαμηλότερα επίπεδα τιμών.
Δεν μπορούμε να δεχτούμε την κερδοσκοπία που προκαλείται από τις συναλλαγές παραγώγων που οδήγησαν σε υπερβολικά υψηλές τιμές φυσικού αερίου, οι οποίες δεν αντικατοπτρίζουν το πραγματικό κόστος του φυσικού αερίου. Ο όγκος του φυσικού αερίου που διαπραγματεύεται στο TTF είναι 100 φορές μεγαλύτερος από τον όγκο του φυσικού αερίου που διακινείται στην ολλανδική αγορά.
Η ανισορροπία ξεκίνησε πριν από την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία και αυτός ο δείκτης δεν είναι πλέον αξιόπιστος. Προφανώς, είναι πιο αποτελεσματικό για την ΕΕ να δημιουργήσει έναν νέο δείκτη αναφοράς που να βασίζεται στο πραγματικό ισοζύγιο προσφοράς και ζήτησης».